Robot Framework یک فریمورک اتوماسیون منبع باز است که در درجه اول برای اتوماسیون تست و اتوماسیون فرآیند طراحی شده است و یکی از ابزارهای کاربردی DevOps محسوب می‌شود. این فریمورک، یک رویکرد مبتنی بر کلمه کلیدی را به کار می‌گیرد و به کاربران اجازه می‌دهد تا آزمایش‌هایی را در قالبی قابل خواندن توسط انسان بنویسند، که این سادگی اسکریپت، همکاری بین ذینفعان فنی و غیر فنی را افزایش می‌دهد. این فریمورک به زبان پایتون نوشته شده است و از کتابخانه‌های مختلفی پشتیبانی می‌کند و امکان استفاده از آن را برای طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها، از جمله تست وب، تست API، و اتوماسیون فرآیند رباتیک یا (RPA) Robotic Process Automation فراهم می‌آورد.

هدف اولیه ایجاد Robot Framework

Robot Framework در سال 2005 در شبکه‌های نوکیا به عنوان بخشی از پایان‌نامه کارشناسی ارشد توسط Pekka Klärck توسعه یافت. در ابتدا، این فریمورک برای رفع نیاز به یک ابزار اتوماسیون موثر در پروژه‌های نوکیا ایجاد شد. طراحی فریمورک تحت تأثیر محدودیت‌های راه‌حل‌های اتوماسیون موجود بود، که یا ابزارهای API سطح پایین یا سیستم‌های ضبط و پخش ساده (record-and-playback systems) بودند. هدف ایجاد ابزاری انعطاف‌پذیرتر و توسعه‌پذیرتر بود که بتواند نیازهای تست مختلف را برآورده کند.

اولین نسخه منبع باز، Robot Framework 2.0، در سال 2008 منتشر شد که نشان‌دهنده انتقال آن از یک ابزار اختصاصی به یک پروژه تحت حمایت جامعه توسعه‌دهندگان است. این تغییر، امکان پذیرش و مشارکت گسترده‌تر کاربران در سراسر جهان را فراهم کرد.

قابلیت‌های اصلی

Robot Framework چندین قابلیت کلیدی را ارائه می‌دهد:

• تست مبتنی بر کلیدواژه (Keyword-Driven Testing): تست‌ها با استفاده از کلمات کلیدی نوشته می‌شوند که عملکردها یا عملیات‌ها را نشان می‌دهند و خواندن و درک آن‌ها را آسان می‌کنند.
• توسعه‌پذیری: کاربران می‌توانند کتابخانه‌های سفارشی ایجاد کنند و کتابخانه‌های شخص ثالث را برای افزایش قابلیت‌های فریمورک، یکپارچه کنند.
• سازگاری با پلتفرم‌های مختلف: بر روی سیستم عامل‌های مختلف از جمله ویندوز، macOS و لینوکس کار می‌کند.
• پشتیبانی از انواع مختلف تست: این چارچوب را می‌توان برای تست پذیرش (acceptance testing)، تست عملکرد (functional testing)، تست رگرسیون (regression testing) و RPA استفاده کرد.

مقبولیت بین شرکت‌ها و پروژه‌ها

بسیاری از سازمان‌ها Robot Framework را برای نیازهای تست خود اتخاذ کرده‌اند. این شرکت‌های برتر عبارتند از:

• نوکیا: نوکیا به عنوان توسعه دهنده اصلی، از Robot Framework به طور گسترده در پروژه‌های خود استفاده کرده است.
• Qentinel (در حال حاضر بخشی از Copado): آن‌ها نقش مهمی در ارتقاء این فریمورک پس از انتشار منبع باز آن داشتند.

سایر شرکت‌ها در صنایع مختلف به دلیل انعطاف‌پذیری و سهولت استفاده، Robot Framework را برای تست نرم‌افزار و اتوماسیون فرآیند پیاده‌سازی کرده‌اند.

وضعیت فعلی

Robot Framework بسیار زنده است و همچنان به طور فعال در حال توسعه است. دارای یک جامعه پر جنب و جوش از مشارکت کنندگان است که به طور منظم فریمورک را با ویژگی‌ها و پیشرفت‌های جدید به روز می‌کنند. در حال حاضر، به دلیل رویکرد کلیدواژه محور مبتکرانه خود در اتوماسیون، همچنان در بین توسعه دهندگان محبوب است. طراحی چارچوب به آن اجازه می‌دهد تا با فناوری‌ها و روش‌های در حال تکامل، در تست نرم افزار سازگار شود.

از اینرو، Robot Framework از زمان آغاز به کار، خود را به عنوان یک ابزار قدرتمند در حوزه اتوماسیون تست تثبیت کرده است. ماهیت منبع باز آن، همراه با یک سیستم پشتیبانی قوی از جامعه توسعه‌دهندگان آن، تضمین می‌کند که برای شیوه‌های توسعه نرم‌افزار مدرن، مرتبط و مفید باقی می‌ماند.

تاریخچه نسخه‌ها و تغییرات Robot Framework

Robot Framework 1.x (2008)

• انتشار اولیه: نسخه اول پایه و اساس فریمورک را گذاشت و قابلیت‌های اساسی برای اتوماسیون تست با استفاده از رویکرد مبتنی بر کلمه کلیدی را معرفی کرد.

Robot Framework 2.x (2010-2013)

• 2.0: پشتیبانی از پایتون 3 را معرفی کرد و قابلیت‌های تست مبتنی بر کلمه کلیدی را افزایش داد.
• 2.5: اضافه شدن پشتیبانی برای اجرای تست‌های موازی، بهبود کارایی.
• 2.7: شامل رفع اشکال مختلف و پیشرفت‌های جزئی.

Robot Framework 3.x (2015-2019)

• 3.0: این نسخه که در سال 2015 منتشر شد، یک مدل داده آزمایشی جدید و ویژگی‌های گزارش بهبود یافته را معرفی کرد.
• 3.1: بهبود مدیریت کتابخانه و شامل کلمات کلیدی داخلی جدید.
• 3.2: اضافه شدن پشتیبانی از Python 3.7 و ارائه توانایی اجرای تست‌ها به روش ماژولارتر.
• 3.3: تمرکز بر افزایش عملکرد و ثبات، همراه با رفع اشکالات مختلف.

Robot Framework 4.x (2020-2021)

• 4.0: این به روز رسانی اصلی که در دسامبر 2020 منتشر شد، یک سینتکس جدید برای مدیریت متغیرها، پیام‌های خطای بهبود یافته و پشتیبانی بهتر از اجرای ناهمزمان معرفی کرد.
• 4.1: تمرکز بر بهبود بیشتر عملکرد و افزودن ویژگی‌های جدید مانند افزایش قابلیت‌های ثبت گزارش.

Robot Framework 5.x (2022-2023)

• 5.0: این نسخه که در 23 مارس 2022 منتشر شد، پیشرفت‌های قابل توجهی از جمله:
  • معرفی ساختارهای کنترلی جدید مانند TRY/EXCEPT، WHILE، Inline IF، RETURN، BREAK، و CONTINUE که امکان رسیدگی انعطاف‌پذیرتر خطا و کنترل جریان را در موارد آزمایشی فراهم می‌کند، ارائه نمود.
  • پشتیبانی از تبدیل آرگومان سفارشی در کتابخانه‌ها، افزایش انعطاف‌پذیری در تعاملات کتابخانه.
  • بهبودهای مختلف در خروجی‌های xUnit برای ادغام بهتر با سایر ابزارهای تست.
  • سازگاری با پایتون 3.6 یا جدیدتر
• 5.0.1: در آگوست 2022 منتشر شد، این نسخه رفع اشکال بود که بر بهبود پایداری تمرکز داشت.
• 5.1: در مارس 2023 راه اندازی شد، کلمات کلیدی داخلی اضافی را معرفی کرد و پشتیبانی از کتابخانه خارجی را بهبود بخشید و عملکرد را بهینه کرد.
• 5.2: این نسخه که در اکتبر 2023 منتشر شد، ویژگی‌های گزارش‌دهی را بهبود بخشید و در عین حال بازخوردهای جامعه توسعه‌دهندگان را نیز اعمال کرد.

Robot Framework 6.x (2023)

• 6.0: منتشر شده در 3 نوامبر 2022، یک نسخه بزرگ جدید را نشان داد که شامل:
  • بهبودهای مربوط به تبدیل خودکار آرگومان، فضای نام کلمات کلیدی (keyword namespaces) و تلاش‌های محلی‌سازی (localization).
• 6.0.1: اندکی پس از آن در 8 ژانویه 2023 منتشر شد، این نسخه عمدتاً اشکالات مربوط به پیشوندهای BDD محلی و مشکلات رگرسیون را برطرف کرد.
• 6.1: در 8 نوامبر 2023 منتشر شد، بهبودهای بیشتری را برای listeners ارائه کرد و پشتیبانی از سینتکس متغیر را بهبود بخشید.

Robot Framework 7.x (2024)

• 7.0: منتشر شده در 11 ژانویه 2024، این نسخه اصلی به پایتون 3.8 یا جدیدتر نیاز دارد و شامل:
  • تقویت رابط شنونده (listener interface)
  • سینتکس VAR بومی برای ایجاد متغیر.
  • پشتیبانی از ترکیب آرگومان‌های تعبیه شده (mixing embedded) و عادی با کلمات کلیدی کتابخانه.
  • معرفی فرمت نتیجه JSON.
• 7.0.1: در 10 ژوئن 2024 منتشر شد، با تمرکز بر رفع اشکال از نسخه قبلی.
• 7.1: این نسخه که در 19 اکتبر 2024 منتشر شد، پیشرفت‌های بیشتری را در بخش listeners ارائه کرد و نحو VAR را بهبود بخشید.

چشم‌انداز پیش‌رو

از ابتدا تا کنون، Robot Framework با کمک‌های جامعه به پیشرفت در قابلیت استفاده، عملکرد و سازگاری با نسخه‌های مدرن پایتون ادامه می‌دهد.

خلاصه ویژگی‌های کلیدی بر اساس نسخه

Robot Framework خود را به عنوان یک ابزار قوی برای تست اتوماسیون با یک جامعه قوی که از بهبود مستمر و انطباق آن با شیوه‌های توسعه مدرن حمایت می‌کند، تثبیت کرده است. هر نسخه بر اساس نسخه‌های قبلی خود ساخته شده است و نیازهای کاربر را برطرف می‌کند و در عین حال ویژگی‌های نوآورانه ای را ارائه می‌دهد که کارایی و اثربخشی تست را افزایش می‌دهد. افزودن ویژگی‌های قوی در سری اخیر، گام مهمی به جلو در قدرتمندتر کردن Robot Framework و کاربرپسندتر کردن آن است.

مروری بر جایگزین‌های Robot Framework

علیرغم نقاط قوت Robot Framework که ذکر گردید، چندین کتابخانه و فریمورک جایگزین وجود دارد که هر کدام دارای عملکردهای منحصر به فرد، جوانب مثبت و منفی هستند.

جایگزین‌های اصلی برای Robot Framework

1. سلنیوم

• تاریخچه: سلنیوم که در سال 2004 راه اندازی شد، یکی از پرکاربردترین ابزارها برای تست برنامه‌های کاربردی وب است. این ابزار امکان اتوماسیون مرورگرهای وب را در پلتفرم‌های مختلف فراهم می‌کند.
• عملکرد: سلنیوم از چندین زبان برنامه‌نویسی (جاوا، سی شارپ، پایتون) پشتیبانی می‌کند و به تست‌کنندگان اجازه می‌دهد تا اسکریپت‌های تست بنویسند که با عناصر وب تعامل دارند.

جوانب مثبت:

• منبع باز و به طور گسترده پذیرفته شده است.
• از انواع مرورگرها و پلتفرم‌ها پشتیبانی می‌کند.
• پشتیبانی و منابع گسترده جامعه توسعه‌دهندگان

معایب:

• در درجه اول بر برنامه‌های کاربردی وب متمرکز شده است. برای برنامه‌های دسکتاپ یا موبایل مناسب نیست.
• برای ایجاد تست‌های پیچیده به دانش برنامه‌نویسی نیاز دارد.

2. Cypress

• تاریخچه: Cypress در سال 2015 معرفی شد و یک فریمورک تست مدرن است که به طور خاص برای برنامه‌های کاربردی وب ساخته شده است.
• عملکرد: مستقیماً در مرورگر اجرا می‌شود و در زمان اجرای آزمایش‌ها، بازخورد بی‌درنگ را ارائه می‌دهد.

جوانب مثبت:

• اجرای سریع به دلیل معماری آن که در همان حلقه اجرای برنامه اجرا می‌شود.
• راه‌اندازی و پیکربندی آسان؛ بدون نیاز به وابستگی خارجی

معایب:

• پشتیبانی محدود برای آزمایش چند مرورگر در مقایسه با سلنیوم.
• در درجه اول بر برنامه‌های جاوا اسکریپت متمرکز شده است.

3. Playwright

• تاریخچه: Playwright که توسط مایکروسافت توسعه یافته و در سال 2020 منتشر شد، یک ابزار نسبتاً جدید است که برای تست از ابتدا تا انتهای (end-to-end testing) برنامه‌های کاربردی وب طراحی شده است.
• عملکرد: از چندین مرورگر (Chromium، Firefox، WebKit) پشتیبانی می‌کند و امکان تست بین مرورگرها را با یک API واحد فراهم می‌کند.

جوانب مثبت:

• از ویژگی‌های وب مدرن مانند shadow DOM و iframes پشتیبانی می‌کند.
• قادر به مدیریت چندین زمینه مرورگر به طور همزمان.

معایب:

• هنوز در حال تکامل است و ممکن است در مقایسه با ابزارهای شناخته‌شده‌تری مانند سلنیوم فاقد برخی ویژگی‌ها باشد.

4. TestComplete

• تاریخچه: ابزار تجاری توسعه یافته توسط SmartBear، TestComplete از اوایل دهه 2000 وجود داشته است.
• عملکرد: یک رابط کاربر پسند با پشتیبانی از تست مبتنی بر کلمه کلیدی همراه با تست مبتنی بر اسکریپت در زبان‌های مختلف ارائه می‌دهد.

جوانب مثبت:

• پشتیبانی جامع از برنامه های دسکتاپ، موبایل و وب.
• گزارش‌گیری و ویژگی‌های تجزیه و تحلیل قوی.

معایب:

• هزینه‌های صدور مجوز در مقایسه با جایگزین‌های منبع باز، می‌تواند بالا باشد.
• ممکن است برای ویژگی‌های پیشرفته به منحنی یادگیری با شیب زیاد، نیاز داشته باشد.

5. UIPath

• تاریخچه: UIPath که در سال 2005 ایجاد شد، عمدتاً برای اتوماسیون فرآیند رباتیک (RPA) شناخته شده است.
• عملکرد: وظایف تکراری را در برنامه‌های مختلف با استفاده از یک رابط بصری بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی عمیق، خودکار می کند.

جوانب مثبت:

• تمرکز قوی بر اتوماسیون فرآیندهای کسب و کار با یک رابط کاربر پسند.
• کتابخانه گسترده‌ای از اجزای اتوماسیون از پیش ساخته شده.

معایب:

• هدف اصلی آن RPA به جای تست نرم‌افزار سنتی است.
• بسته به سطح استفاده، صدور مجوز ممکن است گران باشد.

6. Testsigma

• تاریخچه: Testsigma که یک ابزار نو ظهور در حوزه DevOps است، یک ابزار اتوماسیون تست مبتنی بر هوش مصنوعی است که بر راه‌حل‌های بدون کد تأکید دارد.
• عملکرد: یک پلتفرم مبتنی بر ابر فراهم می‌کند که به طور یکپارچه با خطوط لوله CI/CD ادغام می‌شود و از انواع مختلف آزمایش عملکردی (functional, performance) پشتیبانی می‌کند.

جوانب مثبت:

• رابط کاربری بدون کد، آن را برای غیر توسعه دهندگان قابل دسترسی می‌کند.
• راه حل مبتنی بر ابر، هزینه‌های مدیریت زیرساخت را کاهش می‌دهد.

معایب:

• به عنوان یک ابزار جدیدتر، ممکن است برخی از ویژگی‌های پیشرفته موجود در فریمورک‌های تثبیت شده را نداشته باشد.

در حالی که Robot Framework با رویکرد کلیدواژه محور و پشتیبانی گسترده از کتابخانه، ابزاری قدرتمند برای اتوماسیون تست است، جایگزین‌هایی مانند Selenium، Cypress، Playwright، TestComplete، UIPath و Testsigma عملکردهای منحصر به فردی را ارائه می‌دهند که متناسب با نیازهای خاص است. هر جایگزین دارای مجموعه‌ای از مزایا و معایب خاص خود است که باید بر اساس الزامات پروژه، تخصص تیم و محدودیت‌های بودجه، در نظر گرفته شود.

آینده توسعه‌دهندگان Robot Framework امیدوار کننده به نظر می‌رسد که این ناشی از افزایش تقاضا برای اتوماسیون در تست نرم‌افزار و فرآیندهای تجاری، است. در اینجا مروری بر تقاضای شغلی، انتظارات حقوق و دستمزد و چشم‌انداز آینده این فریمورک ارائه می‌شود.

نصب Robot Framework

برای نصب و استفاده از Robot Framework، مراحل زیر را دنبال کنید:

پیش نیازها

مطمئن شوید که پایتون 3.6 یا جدیدتر را روی دستگاه خود نصب کرده‌اید. می‌توانید آن را از وبسایت رسمی پایتون دانلود کنید.

مراحل نصب

1- Command Prompt یا Terminal را باز کنید:

• در ویندوز، عبارت cmd را جستجو کرده و Command Prompt را باز کنید.
• در macOS یا Linux، ترمینال را باز کنید.

2- Robot Framework را نصب کنید:

• برای نصب Robot Framework به صورت سراسری دستور زیر را اجرا کنید:

• برای تایید نصب، دستور زیر را اجرا کنید:

• دستور فوق باید نسخه نصب شده Robot Framework را نمایش دهد.

3- یک مجموعه تست جدید ایجاد کنید:

• یک دایرکتوری برای پروژه آزمایشی خود ایجاد کنید، به عنوان مثال my_test_project.
• در داخل این دایرکتوری، یک فایل جدید با پسوند .robot ایجاد کنید (به عنوان مثال my_test_suite.robot).

نوشتن اولین مورد تست

1- موارد تست را تعریف کنید:

• فایل ربات خود را در یک ویرایشگر متن باز کنید و یک مورد تست را با استفاده از سینتکس زیر اضافه کنید:

2- پیاده‌سازی کلمات کلیدی سفارشی (اختیاری):

• می‌توانید کلمات کلیدی سفارشی را برای استفاده مجدد در آزمایشات خود تعریف کنید:

اجرای مجموعه تست شما

• به دایرکتوری حاوی فایل ربات خود در خط فرمان یا ترمینال بروید.
• مجموعه تست را با دستور زیر اجرا کنید:

• پس از اجرا، Robot Framework یک گزارش HTML از نتایج به طور پیش فرض تولید می‌کند.

تقویت تست‌های شما

• برای نگهداری بهتر می‌توانید از متغیرها استفاده کنید:

تولید گزارش‌ها

• برای سفارشی کردن فرمت‌های خروجی گزارش یا نام فایل‌ها، می‌توانید از گزینه‌های مختلف ارائه شده توسط Robot Framework در حین اجرا استفاده کنید. به عنوان مثال، برای ایجاد یک گزارش XML، دستور زیر را اجرا کنید:

با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید به طور موثر Robot Framework را برای نیازهای اتوماسیون تست خود راه‌اندازی کرده و شروع به استفاده از آن کنید. هرچه با آن بیشتر آشنا شوید، می‌توانید ویژگی‌ها و ادغام‌های پیشرفته آن را کشف کنید.

تقاضای شغل برای توسعه دهندگان Robot Framework

• پذیرش رو به رشد: Robot Framework به عنوان ابزاری ارجح برای تست اتوماسیون و اتوماسیون فرآیند رباتیک (RPA) در صنایع مختلف در حال جلب توجه است. رویکرد کاربر پسند و مبتنی بر کلمه کلیدی آن را حتی برای غیر برنامه‌نویسان قابل دسترسی می‌کند، که جامعه کاربری آن را به طور قابل توجهی گسترش می‌دهد.
• برنامه‌های متنوع: توسعه‌دهندگان ماهر در Robot Framework، در مشاغلی مانند خودکارسازی تست نرم افزار، تست API، تست رابط کاربری و فرآیندهای تجاری مورد نیاز هستند. این تطبیق‌پذیری با حوزه‌های مختلف، این فریمورک را به یک مهارت ارزشمند در بازار کار تبدیل می‌کند.
• رشد جامعه: ایجاد بنیاد Robot Framework، حمایت جامعه و تلاش‌های توسعه را تقویت کرده است و پیشرفت‌های مداوم و آینده‌ای پایدار برای فریموک را تضمین می‌کند. این بنیاد همکاری بین شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان را تشویق می‌کند و پذیرش این فریمورک را بیشتر می‌کند.
• دسترسی جهانی: طبق داده‌های اخیر، اکثر کاربران Robot Framework در هند (19٪) و پس از آن ایالات متحده آمریکا (13٪) و آلمان (6٪) هستند. این توزیع جهانی نشان‌دهنده تقاضای قوی بین‌المللی برای توسعه دهندگان آشنا با این چارچوب است.

انتظارات حقوق

• حقوق رقابتی: در حالی که ارقام حقوق خاص می‌تواند بر اساس مکان، تجربه و صنعت متفاوت باشد، توسعه دهندگان Robot Framework می‌توانند انتظار حقوق رقابتی مشابه حقوق سایر متخصصان اتوماسیون را داشته باشند. به طور کلی، حقوق مهندسان اتوماسیون بسته به تخصص و مسئولیت، از 70،000 دلار تا بیش از 120،000 دلار در سال در ایالات متحده متغیر است.
• تأثیر تجربه: مانند بسیاری از نقش‌های فنی، تجربه نقش مهمی در تعیین حقوق بازی می‌کند. موقعیت‌های شغلیمتخصص اتوماسیون سطح تازه کار، ممکن است با حقوق پایین‌تر شروع شوند، اما می‌توانند با اثبات مهارت‌ها در فریمورک‌های اتوماسیون مانند Robot Framework به میزان قابل توجهی افزایش حقوق داشته باشند.

چشم انداز آینده

• توسعه مستمر: انتظار می‌رود جامعه Robot Framework با توسعه مداوم کتابخانه‌ها و ویژگی‌های جدید، گسترش یابد. این تکامل مداوم احتمالاً قابلیت‌های آن را افزایش می‌دهد و ارتباط آن را در چشم‌انداز اتوماسیون حفظ می‌کند.
• ادغام با هوش مصنوعی: امکان ادغام بیشتر فناوری‌های هوش مصنوعی در اکوسیستم Robot Framework وجود دارد که می‌تواند فرآیندهای اتوماسیون تست را از طریق اولویت‌بندی هوشمند تست و تجزیه و تحلیل پیش‌بینی، بهبود بخشد.
• افزایش بهره‌وری: بسیاری از سازمان‌ها گزارش می‌دهند که استفاده از Robot Framework می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری قابل توجهی در مقایسه با چارچوب‌های سنتی مانند سلنیوم شود. این کارایی احتمالاً شرکت‌های بیشتری را به پذیرش آن سوق می‌دهد و تقاضا برای توسعه‌دهندگان ماهر را افزایش می‌دهد.

به طور خلاصه، آینده توسعه‌دهندگان Robot Framework با تقاضای شغلی قوی که ناشی از پذیرش فزاینده آن در پروژه‌های اتوماسیون در بخش‌های مختلف است، روشن به نظر می‌رسد. حقوق رقابتی منعکس کننده این تقاضا است، در حالی که توسعه مستمر و ادغام با فناوری‌های نوظهور، چشم‌انداز هیجان‌انگیزی را برای حرفه‌ای‌ها در این زمینه، نوید می‌دهد.